Hướng dẫn lắp ráp và sử dụng Kính hiển vi giấy (Foldscope)
1. Giới thiệu về Kính hiển vi giấy (Foldscope)
Kính hiển vi giấy (Foldscope) là một kính hiển vi quang học được lắp ráp từ các thành phần đơn giản, bao gồm một tờ giấy và các thấu kính. Nó được tạo ra bởi một nhóm phát triển dưới sự đứng đầu của Manu Prakash.
Ý tưởng tạo ra một chiếc kính hiển vi giá rẻ đã đến với Prakash vào năm 2011 khi anh đang ở một trạm thực địa ở Thái Lan. Ông nhận thấy rằng ở đây có một chiếc kính hiển vi rất đắt tiền nhưng mọi người đều sợ sử dụng nó vì nó mỏng manh và đáng giá hơn hầu hết tiền lương của mọi người. Ông muốn tạo ra một chiếc kính hiển vi giá cả phải chăng, linh hoạt và đủ mạnh để hoạt động trong điều kiện thực địa. Ông cũng muốn tạo ra một thiết bị mà mọi người cảm thấy họ có quyền sở hữu, đó là một phần lý do khiến Foldscope đi kèm với một bộ dụng cụ được lắp ráp.
Dự án được tài trợ bởi một số tổ chức bao gồm Quỹ Bill & Melinda Gates, đã tài trợ 100.000 đô la Mỹ cho nghiên cứu vào tháng 11 năm 2012. Ông đã phát triển nguyên mẫu đầu tiên vào năm 2014.
Ban đầu mức giá $20 của Foldscope (~460k) lại chính là rào cản khiến nó khó có thể phổ biến, nhất là ở những quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên hồi đầu năm 2019, Foldscope đã được mang về Việt Nam với mức giá dễ chịu hơn rất nhiều, chỉ 99.000 đồng cho bộ kit cơ bản.
2. Bộ Kính hiển vi giấy (Foldscope)
Hiện tại trên thị trường có 2 phiên bản Foldscope là: Bộ Foldscope Basic và Bộ Foldspoce Deluxe.
Về điểm chung, cả 2 bản đều có độ phóng đại và phân giải như nhau về các loại kính.
Bộ Kính hiển vi giấy cơ hay chính là bộ bản Foldscope có giá chỉ 99k, bao gồm các phụ kiện cơ bản nhất là bộ kính, bông tăm vệ sinh, tài liệu như sau:
- 1 Giấy gấp kính hiển vi giấy Foldscope, bộ khung làm tiêu bản.
- 1 Giấy hướng dẫn lắp kính, cách chuẩn bị tiêu bản, cách kết nối với điện thoại và các chú ý, mẹo khi sử dụng.
- 1 Bộ sticker trong suốt để tạo tiêu bản.
- 1 Bộ sticker trong để gắn thấu kính cũng như kết hợp Foldscope với điện thoại di động.
- 1 Sticker với ID riêng biệt cho từng người sử dụng, riêng nhất cho từng chiếc kính Foldscope
- 1 Danh sách các vi sinh vật có thể quan sát ở đời sống xung quanh, mô tả chi tiết cũng như cách để có các mẫu vật đó.
- 3 Tấm nam châm lắp kính, 1 thấu kính.
- 1 Tăm bông vệ sinh mắt kính.
- 1 Hướng dẫn chi tiết.
Trong khi đó, bộ Foldscope Deluxe bổ sung nhiều phụ kiện chuyên dụng: dụng cụ thu thập mẫu vật như ống ly tâm, ống nhỏ giọt, kẹp nhíp, các dụng cụ sàng lọc chuyên dụng, có tiêu bản PVC, tiêu bản kính, tấm lưới để đo mật độ hạt trong nước,... Có giá khoảng 600K.
3. Hướng dẫn cách lắp bộ Kính Foldscope
Để tiến hành lắp bộ Kính Foldscope, chúng ta tiến hành các bước như sau:
Bước 1: Tách/ xé các mảnh trên tờ Giấy gấp kính hiển vi giấy Foldscope.
- Trong quá trình tách các mảnh gấp này, lưu ý Không được xé vào các đường nét đứt, nếu không sẽ làm hỏng các chi tiết này.
- Sau khi xé xong, về cơ bản một bộ KínhFoldscope sẽ gồm các chi tiết sau:
Lưu ý: Chi tiết B3 ( nam châm) và B4 (thấu kính) dễ bị dính liền vào nhau do lực hút của nam châm, vì vậy bạn nhớ tách rời thấu kính và nam châm ra nhé.
Bước 2: Lắp nam châm vào mặt trước của Foldscope
- Lật nam châm để mặt bạc ngửa lên và nằm dọc lỗ ở bên phải của tấm.
- Cài tấm nam châm lên trên vòng dỏ, luồn xuống dưới tai cong. Trượt tấm sang phải.
- Uốn hai tai nhọn còn lại xuống dưới 2 tai cong còn lại bên trá.
Bước 3: Lắp 1 tấm nam châm khác lên mặt sau Foldscope
- Lật thân lắp và lật nam châm để mặt bạc úp xuống và dọc lỗ ở bên tay trái
- Cài tấm nam châm lên trên vòng đỏ, luồn xuống dưới tai cong. Trướt tấm sang trái.
- Uốn 2 tai nhọn còn lại xuống dưới 2 tai cong còn lại
Bước 4: Gấp và khóa đáy
- Gấp lên theo nét đứt ở đáy thân
- Cài 3 tai vào 3 vị trí tương ứng
Bước 5: Lắp thấu kính vào thân
- Dính sticker tròn và lật tấm trắng ra
- Đặt thấu kính úp mặt đen ngửa, hút vào tấm nam châm đen ở trên
Bước 6: Gấp khung chỉnh tiêu cự
- Đặt tấm tiêu cự dể màu ghi ngửa lên
- Gấp dần từ đầu nhỏ hơn đến đầu to
Bước 7: Đưa tiêu cự vào khung thân kính
Đưa khung tiêu cự vào như hình với phần đầu nhỏ đi vào trước
Bước 8: Gắp bảng tọa độ của kính
Gấp các phần màu vàng và đưa vào rãnh
Bước 9: Lắp bảng tọa độ vào khung cố định
- Xoay bảng tọa độ và khung cố định
- Uốn bảng tọa độ lên và xuống khung
Bước 10: Gắn thân kính vào khung cố định
- Đặt thân kính lên trên khung
- Đưa 8 chân cố định lên phía trước để ôm lấy khung thân kính
Bước 11: Gấp đuôi của thân kính
- Gập lên 1 lần rồi gập xuống 3 lần theo nếp gấp.
Bước 12: Sticker danh tính
- Bạn nhớ dán sticker vào phần ID Sticker. Nó sẽ là cái giúp bạn nhận diện những chia sẻ của bạn trên hội Microcosmos quốc tế.
Xin chúc mừng, bạn đã hoàn thành xong việc lắp Kính hiển vi giấy FoldScope của mình rồi !