Cách chơi Oẳn tù tì và bí quyết chiến thắng

Oẳn tù tì (còn gọi là kéo búa bao hay kéo lá đấm hay xú xì) là một trò chơi bằng tay giữa hai hoặc nhiều người chơi cùng lúc. Mỗi người chơi sẽ phải  ra một trong ba hình dạng của bàn tay, có tên gọi là “ kéo”, “ búa” và “bao”. Trò chơi có thời gian chơi và quyết định thắng thua rất nhanh chóng. Do đó, Oẳn tù tì còn được chơi kết hợp với một số trò chơi như xác định người đi trước, xác định người chiến thắng khi kết quả hòa.

Trò chơi này ở một số vùng còn được gọi là xú xì có gốc là từ 手勢令 (shoushiling - thủ thế lịnh) trong tiếng Trung. Một số nơi thì lại gọi là Sình Sầm.

Oẳn tù tì là phát âm trại ra từ tiếng Anh one, two, three (một, hai, ba) ở miền Nam trước 1975, trò chơi này từ người Mỹ mang vào xuất hiện nhiều nhất ở đầu thập niên 60 cho đến tận ngày nay, mặc dù tên tiếng Anh gốc của trò này là Rock Paper Scissors - Hòn đá, giấy và kéo. Vậy khi nói "Oẳn tù tì ra cái gì ra cái này" tức là nói "Một, hai, ba, ra cái gì ra cái này".

Đây không phải là "trò chơi dân gian" của Việt Nam như nhiều người vẫn hiểu lầm. Trên thực tế có rất nhiều dị bản của trò chơi này trên khắp thế giới, có thể kể đến Janken của Nhật Bản.

Cách chơi

Trò chơi Oẳn tù tì có thể tiến hành chơi khi có ít nhất 2 người chơi trở lên. Khi bắt đầu trò chơi, người chơi chỉ cần đứng yên tại chỗ, một bàn tay nắm lại đưa ta trước mặt ( hoặc tất cả cùng để bàn tay chơi ra đằng sau lưng”. Mỗi lượt tất cả các người chơi sẽ đọc nhịp hô sau:

"Oẳn tù tì

Ra cái gì?

Ra cái này!"

Sau khi hô tiếng “ này” kết thúc, mỗi người chơi sẽ đưa bàn tay tay. Bàn tay cần phải thể hiện một trong những hình dạng sau:

- Cái Kéo: Nắm 3 ngón tay gồm có ngón cái, ngón áp út, và ngón út lại, và xèo 2 ngón tay còn lại (ngón trỏ, ngón giữa) tạo hình chữ V, ta có hình cái Kéo.

- Cái Búa: Nắm các ngón tay lại như quả đấm.

- Cái Bao: Xòe cả 5 ngón tay ra.

Xác định kết quả

Dựa vào hình dạng và số lượng bàn tay đưa ra, kết quả một lượt được xác định theo nguyên tắc sau:

- Nếu tất cả người chơi cùng ra một hình dạng tay hoặc ra ba hình dạng bàn tay khác nhau: ván chơi coi như hòa. Chơi lại một lượt khác.

- Nếu tất cả người chơi ra chỉ trong hai hình dạng tay. Xác định nhóm người thắng thông qua nguyên tắc:

+ Kéo thắng Bao

+ Bao thắng Búa

+ Búa thắng Kéo

Khi đó, tất cả những người cùng ra một hình dạng sẽ cùng thắng hoặc cùng thua. Những người cùng thắng sẽ tiếp tục lượt chơi tiếp theo để xác định cho đến khi chỉ còn lại một người chiến thắng. Nhũng người cùng thua sẽ bị loại, chờ ván chơi khác.

Lưu ý trong quá trình chơi

- Nếu người chơi nào ra chậm nhịp hô, thì phải tiến hành chơi lại.

- Người chơi phải làm dứt khoát đúng hình dạng được quy định. Nếu không phải tiến hành chơi lại, hoặc có thể bị xử thua.

Nhiều người cho rằng Oẳn tù tì chỉ là một trò chơi may rủi, tuy nhiên trên thực tế nó lại là một trò chơi trí tuệ đòi hỏi chiến thuật và khả năng quan sát. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện nhằm tìm hiểu xem liệu những người chơi có xu hướng tuân theo một kiểu mẫu nhất định hay không? Liệu có thể dự đoán được động thái tiếp theo của đối thủ hay không? 

Một số các gợi ý sau đây sẽ giúp bạn giành chiến thắng trong trò chơi Oẳn tù tì:

Chuẩn bị trước khi chơi

Nếu có thể, hãy quan sát người chơi của bạn chơi với người khác. Quan sát xem liệu họ có thường có thói quen gì không ? Cách chơi nào không.

Lượt ra đầu tiên

Phái nam thường có xu hướng ra búa trong lượt chơi đầu tiên. Nếu bạn đang đấu với một người đàn ông, hãy thử ra bao ở lượt đầu tiên. Còn những người chơi lão luyện thường nghĩ bạn ngây thơ và họ sẽ ra bao nhằm dành thắng lợi. Vậy nên, hãy ra kéo.

Quan sát tay người chơi

Hãy để ý kỹ ngón tay của đối thủ trước khi ra tay. Các ngón tay sẽ chuyển động hoặc căng cứng một số chỗ, phụ thuộc vào quyết định của họ. Ví dụ: Khi chuẩn bị ra đấm, tất cả các ngón tay có xu hướng bị nắm chặt. Trong khi nếu chuẩn bị ra kéo, người chơi có xu hướng giãn hai ngón tay trước để chuẩn bị giơ ra. 

Một số trường hợp đặc biệt

- Khi một người chơi ra búa 2 lần liên tiếp, khả năng cao là lần thứ 3 người chơi sẽ ra kéo. Hãy ra búa thử xem.

- Thử ra bao: Thống kê cho thấy, theo cảm tính, người chơi cảm thấy không thoải mái khi ra Bao. Tỉ lệ ra Bao trong 1 trận đấu thường chỉ rơi vào khoảng 29.6%. Trong khi tỉ lệ ra Đấm thường cao hơn là 35.4%. Vì vậy hãy thử ra Bao thường xuyên hơn.

Thua hoặc thắng liên tiếp

Những người thắng cuộc thường làm cùng một hành động trong lần chơi tiếp theo. Vì vậy hãy đoán trước để phòng hờ lần tiếp theo.

Mặt khác, nếu người chơi đó thua 2 lần liên tiếp, người đó sẽ dừng không sử dụng hình khiến mình thua nữa và cố gắng sử dụng lại hình trước mà đối thủ đã dùng.

Vì vậy:

- Nếu bạn thua: Hãy ra thứ có thể thắng được thứ mà đối thủ vừa dùng để thắng bạn. Ví dụ nếu bạn ra kéo và thua búa của người kia, thì vòng sau bạn nên ra bao vì người thắng thường có xu hướng ra lại hình giống lần chơi trước.

- Nếu bạn thắng: Đừng dùng lại hình cũ nhé. Thay vào đó, hãy sử dụng cái mà đối thủ vừa ra trong đợt thua trước. Ví dụ bạn ra kéo và thắng bao thì vòng sau bạn nên ra bao.