Hướng dẫn cách Chơi chuyền ( chơi Banh đũa)

Người chơi

Trò chơi chuyền là trò chơi 1 người chơi cùng lúc. Vì vậy số người chơi có thể là 1 người, hoặc có thể từ 2- 5 người chơi thay phiên nhau.

Dụng cụ chơi

Để chơi chuyền cần chuẩn bị dụng chơi bao gồm 10 que nhỏ gọi là que chuyền và một quả nặng. Que chuyền có thể được vót bằng tre hoặc nứa, thân nhỏ và dài. Ngày nay, que chuyền có thể được sản xuất bằng cao su tự nhiên để dễ lau chùi, cầm nắm. Quả nặng để chơi chuyền ngày xưa được sử dụng bằng trái cà, trái chanh. Ngày nay, các bạn trẻ thường sử dụng quả bóng tennis, bóng bàn hoặc bóng cao su.

Không gian chơi

Trò chơi chuyền là trò chơi tĩnh, người chơi ngồi tại chỗ không cần di chuyển, vì vậy bạn có thể tiến hành tổ chức trò chơi ở bất cứ đâu như sân chơi, lớp học, phòng khách. Tuy nhiên trò chơi chuyền có hành động liên quan đến tung bóng, đỡ bóng, vì vậy nên tránh các không gian bị vướng ở phía trên, để bóng không đánh trúng.

Học thuộc bài đồng dao

Trò chơi chuyền gắn liền với bài đồng dao cùng tên với lời thơ khá dài. Vì vậy trước khi chơi, người chơi nên được học thuộc trước lời đồng dao. Xem chi tiết hơn lời đồng dao ở mục dưới nhé.

- Mỗi người chơi oẳn tù tì để sắp xếp thứ tự chơi của mình. Ở mỗi lượt chơi của mình, mỗi người chơi cần trải qua 10 bàn chuyền một tay và 10 bàn chuyền hai tay. 

- Mỗi bàn truyền một tay cần tiến hành hai hành động sau: giải que truyền xuống chân và nhặt que truyền.

+ Giải que chuyền: là hành động đầu tiên của mỗi bàn. Người chơi, duỗi thẳng một chân, dùng một tay  ngược lại với chân cầm cả quả nặng và 10 que chuyền. Tung quả nặng lên cao ( nhưng không làm tung que chuyền). Trong lúc quả nặng bay lên không trung, người chơi nhanh chóng dùng tay trải 10 que truyền làm dọc ống chân đang duỗi. Khi quả nặng rơi xuống, lại nhanh tay dùng chính tay ban đầu để đỡ quả nặng. 

+ Nhặt que chuyền: sau bước giải que chuyền, người chơi tiến hành nhặt que chuyền. Qủa nặng được cầm ở một tay, sau đó tung lên không trung. Trong lúc quả nặng trên không trung, người chơi nhanh chóng dùng chính tay vừa cầm bóng để nhón lấy số que cần nhặt ở mỗi bàn. 

Ví dụ: người chơi chơi ở bàn 1, cần nhón lấy 1 que chuyền 1 lần. Chơi ở bàn 2, cần lấy 2 que chuyền một lần.

- Người chơi vừa nhặt vừa hát bài hát đồng dao theo bàn tương ứng. Sau khi nhặt hết số que chuyền, người chơi lại chuyển sang bàn tiếp theo. 

- Sau khi hết 10 bàn chuyền một tay, người chơi sẽ chuyển sang chuyền bằng hai tay cũng bằng cách tung quả năng lên cao, đồng thời dùng 2 tay nắm 10 que chuyền ở giữa và xoay một đến hai vòng tại chỗ. Bàn chuyền hai tay cũng cần thực hiện 10 lần. Đoạn này tương ứng với đoạn hát đồng dao “ Chuyền chuyền một, một đôi…”

- Sau 10 lần thực hiện, người chơi được coi là hoàn thành một lượt chơi chuyền và được 1 điểm.

- Nếu trong quá trình chơi, người chơi làm rơi que chuyền hoặc rơi bóng, lượt chơi sẽ chuyển cho người tiếp theo. Khi lại tới lượt, người chơi sẽ chơi lại bàn khi nãy đã bị lỗi.

- Người chơi nào chơi được nhiều lượt chơi chuyền hơn là người chiến thắng.

- Động tác chơi chuyền thực hiện phải nhanh gọn, chính xác không được để đũa rơi trong khi nhặt que hoặc khi xoay.

- Phải biết canh khoảng cách để tung và hứng bóng vừa tầm không  được cao quá hoặc thấp quá sẽ khó đỡ. 

Bài hát khi chơi chuyền có nhiều lời ( tùy từng vùng) và dành cho các bàn khác nhau trong ván chơi: Bàn một, bàn hai…và bàn mười là khó nhất. Dưới đây là lời đồng dao chơi chuyền phổ biết nhất.

Bàn một

Cái mốt, cái mai

Con trai, con hến

Con nhện chăng tơ

Quả mơ, quả mận

Cái cận, lên bàn đôi

Bàn hai

Đôi chúng tôi

Đôi chúng nó

Đôi con chó

Đôi con mèo

Hai chèo ba

Bàn ba

Ba đi xa

Ba về gần

Ba luống cần

Một lên tư

Bàn bốn

Tư củ từ

Tư củ tỏi

Hai hỏi năm

Bàn năm

Năm em nằm

Năm lên sáu

Bàn sau

Sáu lẻ tư

Tư lên bảy

Bàn bảy

Bảy lẻ ba

Ba lên tám

Bàn tám

Tám lẻ dôi

Đôi lên chín

Bàn chín

Chín lẻ một

Mốt lên mười.

Các bàn chuyền hai tay

Chuyền chuyền một, một đôi...

Chặng 1: 10 bàn

Bàn 1: Cái mốt, Cái mai, Con trai, cái hến, con nhện, vương tơ, quả mơ, quả mít, chuột chít, lên bàn đôi.

Bàn 2: Đôi tôi, đôi chị, đôi cành thị, đôi cành na, đôi lên ba

Bàn 3: Ba đi ra, ba đi vào, ba cành đào, một lên tư

Bàn 4: Tư ông sư, tư bà vãi, hai lên năm.

Bàn 5: năm con tằm, năm lên sáu

Bàn 6: Sáu của ấu, Bốn lên bảy

Bàn 7: Bảy lá đa, ba lên tám

Bàn 8: Tám quả trám, hai lên chín

Bàn 9: Chín cái cột, một lên mười

Bàn 10: Ngả năm mươi, mười quả đấm, chấm tay vỏ, bỏ tay chuyền

Chặng 2: chuyền thẻ, gồm 5 bàn

Bàn 1: chuyền chuyền một, một đôi

Bàn 2: chuyền chuyền khoai, hai đôi

Bàn 3: chuyền chuyền cà, ba đôi

Bàn 4: chuyền chuyền từ, tư đôi

Bàn 5: chuyền chuyền tằm, năm đôi, Sang bàn chống

Chặng 3: chống, gồm 5 bàn

Bàn 1: chống cột, một đôi

Bàn 2: Chống khoai, hai đôi

Bàn 3: chống cà, ba đôi

Bàn 4: chống từ, tư đôi

Bàn 5: Chống tằm, năm đôi

Chặng 4: quét, gồm 5 bàn

Đọc giống chặng 3, thay chữ chống bằng chữ quét

Chặng 5: đập, gồm 5 bàn

Đọc giống chặng 3 thay chữ quét bằng chữ đập

Chặng 6: Chải

Đọc giống chặng 3 thay chữ quét bằng chữ chải