Hướng dẫn cách chơi Tấn

Bài Tấn là cách chơi bài của Nga với tên Durak (Дурак) du nhập vào Việt Nam. Trò chơi bài Tấn bao gồm từ 2 đến 4 người chơi, sử dụng một bộ bài Tây gồm 52 lá. Mục tiêu chính của trò chơi là người chơi phải cố gắng tạo ra sự kết hợp của ba lá bài (tấn), sao cho tổng điểm của ba lá bài đó là 10 hoặc 20 điểm.

Chọn người và chia bài

Chọn người chơi từ 2 đến 4 người. Người chơi quyết định ai là người chia. 

Mỗi người chơi được chia 8 quân bài, chọn chiều chia bài là chia ngược chiều (hoặc theo chiều) kim đồng hồ (chiều chia bài cũng là chiều đánh), sau khi chia xong bốc thêm một lá để quyết định chất chủ (hoặc chất trưởng). Lá bốc được mang chất nào (Cơ, Rô, Nhép-Chuồn hay Bích) thì chất đó là chủ và để lật ngửa quân đó xuống dưới cùng nếu có quân bé hơn có thể đổi nhưng phải cùng chất của con trưởng (hoặc chủ) và đặt bộ bài đè lên trên, người chơi có thể tính toán để khi hết bài để bốc, người bốc cuối sẽ lấy được lá chủ đó. Như vậy, mỗi ván bài có nước bài chủ khác nhau và thay đổi ngẫu nhiên tùy lá bài bốc chọn nước bài chủ.  Chất của lá bài ngửa đó sẽ làm chủ theo thứ tự từ 2 (thấp nhất) đến A (cao nhất).

Ví dụ, nếu lá bài ngửa là 3 (rô), thì chất rô sẽ làm chủ và các lá bài 2 (rô) sẽ là lá thấp nhất, còn lá A (rô) sẽ là lá cao nhất trong chất đó. Những lá bài này có thể đánh được bằng các lá từ 2 đến A của các chất khác.

Xác định lượt đi đầu

Sau khi xác định chủ, người chia tiếp tục xáo bài và bốc bất cứ quân nào lên để xác định lượt, bài chữ thì quy đổi A là 1, K là 13, Q là 12, J là 11, bài số thì lấy số tương đương rồi đếm từ người bốc theo chiều ngược kim đồng hồ, đếm đến ai người đó đánh trước, sau đó trả lại lá bài xác định lượt vào cỗ bài và xáo lên rồi đặt lên trên quân bài xác định chủ đang nằm ngửa. 

Hoặc cách thứ 2, đơn giản hơn, ván đầu tiên ai có công chia bài thì được ưu tiên đi trước, các ván tiếp theo ai đã tới nhất ván trước thì đi trước ván tiếp theo.
Trường hợp chơi luật đổi 2 chủ, nếu có người chơi nào đổi 2 chủ, thì người kế tiếp trong vòng nghiễm nhiên được đánh trước để người đổi phải tấn cuối (nghĩa là dù trước đó đã xác định xong người đi đầu tiên thì cũng phải hủy để theo luật đổi 2 chủ).

Bắt đầu chơi

Từng người một tấn người bên cạnh theo vòng (tuỳ quy ước theo chiều chia bài là ngược hay thuận chiều kim đồng hồ). 

Quy tắc đỡ tấn

- Người tấn ra bất kỳ lá nào, người bị tấn phải đỡ lá bài đó bằng một lá khác, quân đỡ bắt buộc quân đỡ phải cùng chất với quân tấn và có số lớn hơn. 
- Quân thuộc chất chủ có thể đỡ tất cả các quân khác chất, dù lớn, bằng hay nhỏ hơn nó. Vì thế quân to nhất trong ván bài luôn là Át trưởng. 
- Nếu quân tấn là trưởng thì bắt buộc phải đỡ lá lớn hơn mang chất trưởng. 
- Nếu không có quân cùng chất lớn hơn hoặc có mà không muốn ra (có thể phòng người khác tấn tiếp hoặc tích để tấn người khác) thì phải cầm bài ''lên''. 
Ví dụ: nếu người đánh tấn đánh lá 3 (cơ), người đánh sau có thể đánh lá 4 hoặc lá A (Át) (cơ), hoặc bất kỳ lá chủ nào khác.

Những người còn lại sẽ cùng tấn người bị tấn theo vòng ngược hoặc thuận chiều kim đồng hồ lần lượt (sau khi người tấn trước tấn hết bài xong) bằng những quân bài có số giống nhưng khác chất một trong các quân bài đang có trên bàn tấn trong lượt đó. Việc tấn cùng này không bắt buộc và tuỳ theo tính toán của những người chơi. Nếu không ai tấn nữa, thì tất cả bài lượt đó phải được cho vào "rác" và úp lại (gọi là "thải").

Nếu người bị tấn mà hết bài thì có hai cách chơi (tùy quy ước với nhau trước đó):
- Hoặc bốc thêm 8 quân bài ở phần bài úp lên để đánh tiếp và làm cho đến khi hết bài.
- Hoặc xả bài, kết thúc lượt và bốc tiếp 8 quân để tấn lượt tiếp cho người kế tiếp

Một lượt tấn kết thúc khi người tấn và những người còn lại không còn quân nào tấn tiếp được, có nhưng không muốn đưa ra hoặc người bị tấn không thể đỡ được nữa. Khi người chơi bị tấn đã hô "lên" hoặc "ôm" thì những người chơi còn lại không được ra bài để bắt người chơi bị tấn "ôm" thêm nữa. Do đó, nếu đã xác định không thể đỡ thì người bị tấn nên quyết định "ôm" càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, một số người vẫn chọn nhử để ôm được thêm các quân có giá trị như J, Q, K, A.

Nếu người đánh sau đánh được lá, họ sẽ trở thành người đi tấn tiếp theo và tất cả các lá bài đã được đánh sẽ được gom thành một bộ và bỏ ra ngoài. Nếu không thể đánh được, người đánh sẽ thua và phải lấy tất cả các lá bài đã được đánh cho mình. Người ngồi bên phải của người đánh tấn sẽ bắt đầu một vòng mới. Những người không có đủ 8 lá bài sẽ lấy các lá bài ở dưới nọc để đủ 8, theo thứ tự từ người đi tấn và theo chiều kim đồng hồ. Nếu số bài từ đủ 8 trở lên thì người chơi không được bốc mà phải để người kế tiếp bốc. Nếu người bị tấn đã "lên/ôm", quyền tấn thuộc về người kế tiếp theo vòng.
Khi hết bài úp để bốc sẽ bốc luôn lá bài mở quy định chủ.

Trò chơi tiếp tục như vậy, cho đến khi một người hết bài thì người đó sẽ thắng.

Quan sát thận trọng hướng đi của đối phương
Khi bị tấn công thì hơn hết bạn nên chặn họ một cách chuẩn xác bằng những quân bài có giá trị mạnh. Như vậy sẽ làm cho đối thủ từ bỏ vòng chơi đó hoặc ra những quân bài lớn hơn nữa. Lúc này, bạn có thể nhận về những lá bài lớn ở trong tay. Hãy nhớ rằng, càng có những quân chủ chốt thì cơ hội chiến thắng sẽ cao hơn rất nhiều. 

Ghi nhớ mọi lá bài mà đối thủ đánh ra

Khi thực hiện tấn công đối thủ, bạn cần hãy sử dụng những lá bài hợp lý. Tốt hơn hết hãy lừa đối thủ đánh ra các lá bài có giá trị ngang ngửa mình một cách liên tục. Trong khi đó, hãy cố gắng ghi nhớ các lá bài đã được đánh ra trên bàn.

Điều này là rất quan trọng và nó có thể giúp bạn rất nhiều trong việc đạt được chiến thắng. Gần kết thúc ván bài, bạn có thể đoán được đối thủ đang còn lại những lá bài nào. Từ đó mà dễ dàng tấn công, đem lợi thế về cho mình.