Hướng dẫn cách chơi Tiến lên Miền Nam

Tiến Lên Miền Nam là kiểu chơi giải phóng bài. Mục đích của trò chơi là cố gắng đi hết bài trong tay trước các đấu thủ cùng ngồi chơi với mình. Mặc dù luật chơi thì rất đơn giản, nhưng có rất nhiều lắc léo quanh co và cách đi bài khác nhau góp phần làm cho trò chơi có tính độc nhứt riêng và đầy thử thách.

Tiến Lên Miền Nam sử dụng bộ bài Tây chuẩn 52 lá, mỗi quân bài gồm 2 phần số và chất. 

Về Phần Số, Độ lớn các là bài được sắp xếp theo thứ tự 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, J, Q, K, A, 2. Trong đó nhỏ nhất là 3 và lớn nhất là 2.

Về Phần Chất, Độ lớn được sắp xếp như sau: Bích ♠ < Chuồn ♣ < Rô ♦ < Cơ ♥.

Các thuật ngữ về xếp bài

Theo luật chơi tiến lên miền Nam, người chơi có thể đánh các lá bài theo các bộ sau:

• Rác: là cách đi các lá bài lẻ, không kết hợp với bất kì lá nào khác. Đối với bộ rác, người đi kế tiếp có thể chọn quân bài có chất mạnh hơn hoặc số mạnh hơn để đè.Ví dụ:  9♠
• Đôi: người chơi sẽ đánh hai quân bài cùng số trong một lần đi. Người chơi kế tiếp cần chọn đôi cùng số có chất mạnh hơn (chất mạnh nhất trong hai lá mạnh hơn chất mạnh nhất của đôi cần đè) hoặc khác chất nhưng có số lớn hơn. Bộ gồm hai lá bài có cùng số. Ví dụ: J♥ J ♣
• Sám cô: Bộ gồm ba lá bài có cùng số. Để đè một bộ sám cô, bạn cần có một bộ lớn hơn về số. Ví dụ: 7♥ 7♦ 7♣
• Sảnh: Bộ gồm 3 lá bài liên tiếp về số trở lên, không phân biệt chất, và không gồm lá 2 (heo). Ví dụ: 3♥ 4♠ 5♥; 6♠ 7♥ 8♦... Tuy nhiên, không có Sảnh: K, A,2 hoặc A,2,3 hoặc 2,3,4. Nếu sảnh kéo dài từ 3 đến A thì sảnh đó được gọi là sảnh rồng.

Trong luật chơi tiến lên miền Nam, có một số tập hợp đặc biệt có khả năng “chặt” và giúp người chơi giành ưu thế. Các kết hợp này thường được gọi là “hàng”, bao gồm:

• Đôi Thông: Ba đôi trở lên có thứ tự liên tiếp nhau. Ví dụ: 4♦ 4♥ 5♦ 5♥ 6♠ 6♥
• Tứ Quý: Bộ gồm 4 lá bài cùng số có thể chặt được đôi 2. Ví dụ 6♥ 6♦ 6♣ 6♠

Thuật ngữ khác

• Đút mù:  Người chơi đánh 3♠ cuối cùng
• Thối: Khi một người chơi thắng ván chơi, người chơi còn lại nào còn giữ lá bài 2, tứ quý hoặc Đôi Thông trên tay được gọi là Thối.
• Cóng: Người chơi từ đầu đến cuối ván không đánh được lá bài nào.
• Cháy: khi đã có người chiến thắng (hết bài) mà có người chơi vẫn chưa thể đánh quân nào, người này sẽ bị cháy (hay còn gọi là thua trắng). Không chỉ bị đền gấp hai so với thua bình thường, phần bài cháy cũng sẽ bị đếm số heo và các bộ đặc biệt để tính điểm trừ thêm. Cháy không áp dụng đối với ván có người thắng trắng.
• Đền bài: chỉ trường hợp một người có bài để đè người đi trước nhưng không đánh mà để người khác bị cóng, sẽ bị đền bài.

Bắt đầu trò chơi

Số lượng người chơi Tiến lên Miền Nam tối đa 4 người, tối thiểu là 2 người. Bắt đầu trò chơi, mỗi người chơi được chia 13 lá bài.

Tiến hành  1 ván chơi

Mỗi ván chơi Tiến lên Miền Nam được tiến hành theo lượt từng người chơi, theo chiều ngược kim đồng hồ. Ván đầu tiên, quyền đánh trước là ngẫu nhiên. Từ ván sau trở đi, người nhất ở ván kết trước sẽ được quyền đánh trước ván tiếp theo.

Người đầu tiên thực hiện việc ra bài đầu tiên, người này được quyền ra một quân hoặc một kiểu kết hợp tùy ý (Rác, đôi, ba hay sảnh).  Lần lượt theo chiều ngược chiều kim đồng hồ (chiều tay phải), các người chơi khác có quyền đè bài người bên trái mình. Bài người ra sau phải cùng kiểu kết hợp và lớn hơn bài người trước mới được coi là đè bài ( tức cùng là rác, đôi, sảnh... trừ trường hợp "chặt" heo). 

Trong cùng một lượt bài, việc đè bài có thể xảy ra trong nhiều vòng chứ không bó hẹp 1 vòng duy nhất nên một người có thể đè nhiều hơn 1 lần. Tuy nhiên, nếu người chơi bỏ lượt ở vòng trước thì ở vòng tiếp theo của lượt hiện tại người chơi không được quyền đè nữa. Quyền đè bài chỉ được khôi phục khi lượt bài mới được thực hiện.

Khi không có người chơi chặt hoặc đè được lá bài vừa đánh thì lượt chơi kết thúc, người đánh cuối cùng có thể tiếp tục đánh ra quân bài tùy ý để bắt đầu lượt mới.

Nếu người ra bài cuối cùng ấy đã hết bài (đã tới) mà 3 người còn lại không ai bắt được lượt bài này thì người gần nhất bên phải họ được ra bài bất kỳ (luật này gọi là "hưởng sái" đối với người ngồi kế). 

Kết thúc/ Chiến thắng ván chơi

Như đã nói ở phần mục đích trò chơi, mặc dù mục tiêu của trò chơi là đánh hết bài khỏi tay, tức là Ván bài kết thúc khi tất cả người chơi đã đánh hết bài trên tay. nhưng thực tế trò chơi Tiến Lên Miền Nam còn có 1 số quy định chiến thắng khác đó là Tới Trắng.

Tới trắng

Là 1 kiểu thắng  rất đặc biệt: Thắng ngay sau khi chia bài (không cần đánh), khi người chơi có một bộ quân đặc biệt nào đó, chẳng hạn có tứ quý heo.

Khi người chơi có một trong các bộ quân đặc biệt sau họ sẽ được tới trắng:

- Tại các ván khởi đầu:

Tứ quý 3

3 đôi thông có ♠3

- Tại các ván khác:

Tứ quý heo: ♥2♦2♣2♠2.

5 đôi thông: ♥5♠5♦6♥6♦7♣7♥8♣8♥9♦9

6 đôi thông: ♦9♥9♦10♣10♥J♣J♥Q♦Q♥K♦K♣A♠A

6 đôi bất kì: ♥3♣3♦5♥5♥6♠6♣8♠8♣9♦9♣Q♠Q hoặc ♥3♦3♣3♠3♥5♦5♣5♠5♥8♣8♦10♠10

Sảnh rồng: ♥3♣4♦5♥6♥7♠8♦9♠10♣J♦Q♣K♥A

12/13 lá bài cùng màu ♣♠ hoặc ♥♦ (còn gọi là đồng chất hay đồng hoa)

Nếu có hơn hai người có khả năng tới trắng (tại các ván khởi đầu, trường hợp này gần như không thể xảy ra), người nào ngồi gần nhất với người đi trước (ở ván hiện tại) theo chiều ngược chiều kim đồng hồ (chiều đánh bài) thì người đó được ưu tiên. "Người đi trước" là người được ra bài đầu tiên trong ván, và thường là người thắng ở ván trước. (Ngoại lệ ở trường hợp ván trước có người bị đền cóng thì người ấy được đi trước)

Con Hai (Heo) là quân bài cao nhất trong các quân bài. “Chặt" là khái niệm để chỉ việc người chơi dùng những kết hợp đặc biệt ("hàng") để đem ra đánh "heo" (vốn rất có ưu thế) hoặc "hàng". Nguyên tắc "chặt":

- 3 Đôi thông (3 đôi liên tiếp) chặt được: 1 cây 2 hoặc 3 đôi thông nhỏ hơn 3 (đôi thông đè).

- Tứ Quý chặt được: Ba Đôi Thông hay 1 con Hai (Heo)

- 4 Đôi thông (4 đôi liên tiếp) chặt được: Tứ Quí, Ba Đôi Thông, 1 con Hai (Heo), hay đôi Hai (đôi Heo).

Một trường hợp ngoại lệ, khi một đấu thủ không có theo vòng cũng có thể ra Bốn Đôi Thông để chận đôi Hai (Heo). Đây là trường hợp duy nhất mà luật chơi không tính vòng.

- Được đánh cuối.

- Không xếp vào dây (2-3-4).

- Ăn trắng: Là trường hợp người chơi thắng luôn ngay sau khi chia bài nếu có 1 dây từ 3 đến A, 5 đôi thông, tứ quý 2, 6 đôi, hoặc 4 sám cô.

- Phạt thối heo bao nhiêu thì phạt "chặt" heo bấy nhiêu.

- Nếu lấy 1 ván bét làm đơn vị (ta gọi là 1 cược) thì:

Heo đen = 1/2 cược

Heo đỏ = 1 cược

3 đôi thông = 1,5 cược

Tứ quý = 2 cược

4 đôi thông = 2,5 cược

- Nếu lấy điểm làm đơn vị thì:

Heo bích = 1 điểm

Heo Nhép = 2 điểm

Heo Rô = 3 điểm

Heo Cơ = 4 điểm.

Hàng (3 đôi thông, tứ quý, 4 đôi thông) = 4 điểm.

- Nếu người bị "chặt" cuối mà tới luôn (tức đánh heo/ hàng cuối cùng và có người "chặt" con heo/ hàng này) thì không ai bị phạt/ thưởng gì hết.

Ngoài cách chơi Tiến Lên Miền Nam, bạn có thể sử dụng lá bài 52 lá để chơi theo các cách khác nhau khác. Tham khảo bài viết dưới đây

Các kiểu chơi và ứng dụng của bài Tây 52 lá phổ biến nhất